Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Απασχόληση ενισχύει τις πολιτικές που προωθούν τη βελτίωση της ικανότητας της επαγγελματικής ένταξης, με ιδιαίτερη έμφαση την προώθηση των ίσων ευκαιριών για όλους και ιδιαίτερα για εκείνους που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό.

Στη Σύνοδο Κορυφής της Λισσαβόνας το 2000 τέθηκε ο νέος στρατηγικός στόχος έτσι ώστε «να καταστεί η Ευρώπη η πλέον ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία που θα βασίζεται στη γνώση, ικανή να προσφέρει βιώσιμη ανάπτυξη, με περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή». Για την επίτευξη του στόχου αυτού απαιτείται μια στρατηγική που αποβλέπει στον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου, με επένδυση στον άνθρωπο και με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού.

Οι νέες προκλήσεις που απορρέουν από το δραστικό μετασχηματισμό της οικονομίας και της κοινωνίας, επιδρούν στην επαγγελματική και ιδιωτική ζωή όλων. Οι ίδιες αυτές προκλήσεις όμως προσφέρουν και πολλές δυνατότητες. Τα άτομα που αντιμετωπίζουν ανισότητες και είναι κοινωνικά αποκλεισμένα πλήττονται περισσότερο από τις γρήγορες αλλαγές που επιτελούνται στην οικονομία και στην κοινωνία της γνώσης. Έτσι είναι περισσότερο ευάλωτα στην αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών, αλλά και στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι προκλήσεις.

Για την άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν, η δυνατότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής δρα ως παράγοντας που συντελεί στην επιτυχή μετάβαση προς την οικονομία και την κοινωνία που βασίζεται στη γνώση. Στην κοινωνία που βασίζεται στη γνώση εκτός από την ανάπτυξη νέων βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων που απαιτούνται για την ενεργό συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη ορισμένων κοινωνικών δεξιοτήτων όπως η αυτοπεποίθηση, η προσαρμοστικότητα και ο επαναπροσανατολισμός του ατόμου στις νέες απαιτήσεις της οικονομίας και της κοινωνίας, η επικοινωνία και η συνεργατικότητα, η διακινδύνευση για την ανάληψη πρωτοβουλιών. Οι δεξιότητες αυτές αποκτούν όλο και περισσότερη αξία, επειδή οι άνθρωποι θα πρέπει να δρουν πολύ περισσότερο αυτόνομα από ό,τι στο παρελθόν, αλλά παράλληλα θα πρέπει να αναπτύσσουν δεξιότητες συλλογικής εργασίας.

Για την προώθηση των πολιτικών που αφορούν την αντιμετώπιση των ανισοτήτων και των διακρίσεων και την πρόληψη του κοινωνικού αποκλεισμού, η χώρα μας έχει καθιερώσει σειρά μέτρων και ενεργειών. Στο πεδίο πολιτικής 2 του Γ΄ ΚΠΣ της χώρας μας, προβλέπεται «η προώθηση των ίσων ευκαιριών για όλους όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας με ιδιαίτερη έμφαση σε όσους απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό». Συγκεκριμένα στο πλαίσιο αυτού του πεδίου πολιτικής το ΕΚΤ δίδει προτεραιότητα:

• Στη διασφάλιση της καλύτερης πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η δια βίου μάθηση, η προώθηση στην απασχόληση.
• Στην ανάπτυξη ειδικών μέτρων που διευκολύνουν τη στήριξη ατόμων που απειλούνται με αποκλεισμό, ώστε να ξεπεράσουν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν για την πλήρη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας.
• Στην καταπολέμηση άμεσων και έμμεσων διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι μη προνομιούχες ομάδες στην αγορά εργασίας, μέσω της εκπόνησης μιας σειράς μέτρων επίλυσης του προβλήματος συμπεριλαμβανομένων, όπου απαιτείται, ακόμη και νομοθετικών μέτρων.

Για την προώθηση των προτεραιοτήτων αυτών, το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας έχει οριστεί συντονιστής όλων των συναφών δράσεων που εντάσσονται στο πεδίο πολιτικής 2. Επίσης το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας είναι ο συντονιστής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την κοινωνική ενσωμάτωση που έχει στόχο το συντονισμό των πολιτικών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση 2000-2006» στο Μέτρο 2.1. «ΠΑΡΟΧΗ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΣΥΥ)», παρέχονται δυνατότητες για την ανάπτυξη κοινωνικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων των ευπαθών κοινωνικά ομάδων του πληθυσμού με στόχο την ένταξη τους στην αγορά εργασίας και για την προετοιμασία του ανέργου, ώστε να συμπληρώσει τυχόν κενά αρχικής εκπαίδευσης που υπάρχουν. Βασικός στόχος της Παροχής Συνοδευτικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών είναι η κοινωνική και εργασιακή προετοιμασία, η άρση των διακρίσεων, με ενδυνάμωση των ατόμων που απειλούνται με αποκλεισμό από την αγορά εργασίας, προκειμένου μετά την ολοκλήρωση της παροχής Συνοδευτικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών να ενταχθούν σε μία ή περισσότερες παρεμβάσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (π.χ. προκατάρτιση, κατάρτιση, απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, Νέες Θέσεις Εργασίας, Νέοι Ελεύθεροι Επαγγελματίες). Με τις προβλεπόμενες δράσεις επιδιώκεται η ενεργοποίηση του ίδιου του ατόμου, ώστε να αναπτύξει δεξιότητες κοινωνικές και επαγγελματικές που είναι απαραίτητες για να ενσωματωθεί κοινωνικά και επαγγελματικά με τον υπόλοιπο πληθυσμό εφαρμόζοντας την πολιτική του mainstreaming. Με αυτό τον τρόπο προωθούνται μέτρα υπέρ της πρόληψης του αποκλεισμού από την αγορά εργασίας και κατ’ ακολουθία, του κοινωνικού αποκλεισμού.

Για τις Συνοδευτικές Υποστηρικτικές Υπηρεσίες προβλέπεται δέσμη ενεργειών που συμβάλλουν στην ενδυνάμωση και εμψύχωση του ατόμου, στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και στην πρόληψη του κοινωνικού αποκλεισμού. Οι Συνοδευτικές Υποστηρικτικές Υπηρεσίες παρέχονται σε συνεχή βάση και θα συνδέονται με τα προγράμματα προετοιμασίας καθώς και με προγράμματα κατάρτισης, εάν αυτό κρίνεται αναγκαίο αλλά θα μπορούν να λειτουργούν και σαν ολοκληρωμένα Σχέδια Δράσης ανεξάρτητα από την κατάρτιση. Η εφαρμογή της πολιτικής για την απασχόληση στηρίζεται στην εξατομικευμένη προσέγγιση των ανέργων ώστε να επιλέγονται τα πλέον κατάλληλα μέτρα για τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε ατόμου και ιδιαίτερα για τα άτομα που απειλούνται από κοινωνικό αποκλεισμό.